De economie kan niet zonder natuur. Daarom moeten we de natuur nu en in de
toekomst veel beter beschermen en duurzaam gebruiken

De natuur staat enorm onder druk. Het directe gevolg van menselijke en economische activiteiten. We dwingen de natuur steeds meer terug en bestrijden haar op plekken die we ongewenst vinden. De gevolgen zijn groot. Sinds 1970 zijn soortenpopulaties met 69% gedaald. Het aantal bestuivende insecten in Nederland, essentieel voor onze voedselvoorziening, is sinds 1991 bijna gehalveerd. Door het kappen van tropisch regenwoud voor onder andere soja- en veeteelt is 17% van de Amazone verloren gegaan, nog eens 17% is gedegradeerd. En dichterbij huis zorgen stikstofneerslag en verdroging ervoor dat al 60 tot 70% van de weidevogels is verdwenen. Als we niets doen, sterven naar verwachting 1 miljoen soorten uit. Niets doen is daarmee geen optie.

Wie de natuur nu op 1 zet, neemt verantwoordelijkheid en komt in actie. Wie de economie op 1 zet, wacht af. Terwijl afwachten helemaal geen optie is. Wij zijn deel van de natuur. Onze economie ís de natuur. Zo laat onderzoek van PwC en het World Economic Forum zien dat ruim 55% van onze wereldeconomie afhankelijk is van diensten die de natuur ons levert. Voorbeelden hiervan zijn schone lucht en schoon (drink)water, een vruchtbare bodem en bestuivende insecten. Maar ook grondstoffen, zoals hout, koper en zand. Laat dat even op je inwerken. 55 cent van iedere euro in onze wereldeconomie komt uit de natuur.

Druk op natuur en waarde van de natuur niet zichtbaar in onze economie

Toch zien we dat de natuur en de enorme uitputting ervan niet meeweegt in onze economie. Oorzaak is een weeffout in ons economische systeem, waarin de natuurmeestal weinig waarde heeft. Zo heeft bijvoorbeeld een boom in het bos volgens deze manier van denken weinig waarde. Maar als diezelfde boom wordt omgezaagd, hangt er plots een prijskaartje aan. Een rondzwemmende tonijn heeft in al zijn vrijheid geen waarde. Pas als diezelfde vis wordt gevangen, rinkelt de kassa. En de enorm belangrijke regulerende diensten zoals lucht en waterzuivering, bestuiving, erosiebescherming, bodemvruchtbaarheid hebben nagenoeg nooit een economische waarde.

Maar wat wij natuur noemen – de bomen in het bos, de tonijn in de oceaan – ís niet waardeloos. In tegendeel, zij heeft een grote intrinsieke waarde. De bomen in het bos zorgen voor schone lucht, en zijn een leefgebied voor dieren, die op hun beurt allemaal een essentiële bijdrage leveren aan en onderdeel zijn van het ecosysteem. En ook cruciaal zijn als bouwstenen voor onze economie. Om ervoor te zorgen dat we ons bewust zijn van de gevolgen van die tonijn die uit de oceaan wordt gehaald of de boom die wordt geveld, moeten we de impact op natuur gaan meewegen bij onze beslissingen en er een waarde aan toekennen. Een waarde die iedereen begrijpt en ziet.

Een nieuwe waarde voor de natuur: Make Nature Count

De natuur en ecosystemen moeten werkelijk meetellen. Daarom ontwikkelde ASN Bank samen met de Foundation for Sustainable Development (FSD) een methode (Make Nature Count) om inzicht te krijgen in de impact op ecosysteemdiensten en hiermee op de stakeholders van een investering: wat gebeurt er met de diensten die de natuur ons levert? Wie worden erdoor geraakt? Met Make Nature Count kunnen overheden, bedrijven en financiele instellingen natuur en ecosystemen meenemen in hun investeringsbeleid en besluitvorming. En gerichte investeringen doen om natuur, ecosystemen en biodiversiteit te verbeteren.

Enkele voorbeelden:

• 40 hectare landbouwgrond bij natuurgebied De Geelders in Noord-Brabant is over 10 jaar 17.500 euro per hectare waard. Als bos levert het veel meer op: 31.000 euro per hectare.
• In Brazilië van gedegradeerd weidelandschap weer bosgebied maken, geeft de waarde van de natuur een boost van 600.000 naar 8 miljoen dollar. Een direct gevolg van de grotere biodiversiteit, waardoor het gebied niet alleen voor boeren maar ook voor toeristen relevant is.
• Ook de waarde van de natuur in het Eindhovense park Wielewaal is berekend. FSD , het RIVM en het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferden dat de natuur in het park een opbrengst heeft van 3,8 miljoen euro per jaar.

De natuur meewegen leidt tot toekomstbestendige en financieel betere beslissingen

Wie de natuur meeweegt, neemt andere toekomsbestendige beslissingen. Vervuilers moeten gaan betalen voor de schade, terwijl organisaties en overheden die de natuur herstellen hiervoor worden beloond. Dat betekent dat niet alleen het schaden van de natuur een prijskaartje verdient. Ook het herstellen van de natuur verdient een financieel rendement. Zo maken we het voor investeerders aantrekkelijker om te investeren in de natuur en om haar te beschermen.

Doen we dat, dan zullen we zien dat sommige economische activiteiten die de natuur uitputten en de leefbaarheid van de planeet in de weg staan zo’n hoge prijs krijgen dat ze niet rendabel meer zijn. En dat zaken die de natuur en biodiversiteit wél ten goede komen goedkoper en rendabeler worden. Dat is verstandig voor de natuur, voor onze economie, maar ook voor leefbare wereld vandaag, morgen en overmorgen.

Het is nu aan de Nederlandse en Europese overheid om met een systeem voor ‘natuurbeprijzing’ te komen.

Vragen of doorpraten? Neem contact op met Roel Nozeman.