1 miljoen handtekeningen nodig voor nieuwe wetgeving
Met 1 miljoen handtekeningen is de Europese Commissie verplicht om het bijbehorende wetsvoorstel te behandelen. In het voorstel staat dat bedrijven die in Europa kleding, schoenen of textiel verkopen verantwoordelijk worden voor de betaling van een leefbaar loon in hun productieketens.
Vijftien Europese burgers, waaronder vier Nederlanders, hebben het voorstel ingediend. Zij krijgen support van een coalitie van maatschappelijke organisaties en experts; waaronder ASN Bank, Fair Wear Foundation, Fashion Revolution, Schone Kleren Campagne en Solidaridad.
‘De reden van het initiatief is dat werknemers in kleding- en textielfabrieken niet kunnen leven van het minimumloon dat ze krijgen. Om dit te veranderen zijn er de afgelopen jaren diverse vrijwillige initiatieven geweest, maar dat blijkt niet voldoende te zijn. Tegelijkertijd werkt Europa aan steeds meer wetgeving op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ons voorstel is daar een concrete aanvulling op.’ Aldus Kirsten Kossen, lid van het burgercomité Good Clothes Fair Pay en senior adviseur mensenrechten bij ASN Bank.
Wetsvoorstel maakt bedrijven verantwoordelijk
Het wetsvoorstel waar dit initiatief voor pleit bevat concrete maatregelen voor alle kleding-, schoenen en textielbedrijven die hun producten in de Europese Unie willen verkopen.
De bedrijven moeten onder meer:
een concreet plan maken waarin staat hoe zij ervoor zorgen dat medewerkers in de keten leefbaar loon krijgen. Dit plan moeten ze samen met belanghebbenden maken, zoals vakbonden;
ieder jaar publiekelijk rapporteren over de voortgang;
openbaar maken in welke fabrieken hun kleding gemaakt wordt, welke producten ze daar maken, hoeveel mensen er werken en wat hun startsalaris is;
leveranciers binnen zestig dagen betalen;
orders uiterlijk dertig dagen van tevoren annuleren of wijzigen;
zorgen voor een goede klachtenregeling, die toegankelijk is voor alle betrokkenen zoals werknemers en belangenorganisaties;
extra goed letten op risicogroepen, zoals vrouwen en migranten. Zij zijn kwetsbaarder voor uitbuiting.
Daarnaast doet het initiatief voorstellen voor handhaving door de lidstaten. Zij moeten sancties kunnen opleggen aan bedrijven die zich niet aan de regels houden, bijvoorbeeld door ze uit te sluiten van overheidsopdrachten of eventuele steunmaatregelen. In het geval van bijzonder ernstige overtredingen kunnen lidstaten strafrechtelijke sancties opleggen zoals het aansprakelijk stellen van de directie van een bedrijf.
Feiten over de kledingindustrie
De Europese Unie is de grootste importeur van kleding en textiel in de wereld: in 2020 werd voor meer dan 69 miljard euro aan kleding geïmporteerd . China is de grootste producentexporteur van kleding naar de EU, gevolgd door Bangladesh en Turkije. In Europa zelf werken zo’n anderhalf miljoen mensen in de kledingindustrie, meestal tegen lage minimumlonen.
Van de tientallen miljoenen werknemers in de wereldwijde kledingsector is ruim 80% vrouw. Gemiddeld verdienen kledingmakers wereldwijd zo’n 45% minder loon voor hun werk dan ze nodig hebben om voor zichzelf en hun gezin te zorgen. In sommige landen is dit gat nog groter, zoals Myanmar (74%) Bangladesh (73%) en China (72%) .
Het Europees burgerinitiatief Good Clothes Fair Pay zet in op leefbaar loon. Van een leefbaar loon kan een kledingmaker zichzelf en haar gezin voeden en kleden, en bovendien de huur, onderwijs voor kinderen en medische zorg betalen. Een leefbaar loon is een fundamenteel mensenrecht dat staat omschreven in de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens (artikel 23 en 25).
Een miljoen handtekeningen werven
De campagne om het wetsvoorstel voor leefbaar loon in de kledingindustrie te agenderen heeft tenminste 1 miljoen handtekeningen nodig van EU-burgers. De campagne wordt gevoerd in acht Europese landen, met de belangrijkste focus op Nederland en Duitsland. De campagnewebsite is beschikbaar in Nederlands, Engels en zeven andere talen. Via verschillende online kanalen en fysieke evenementen gaan de initiatiefnemers en partners het komende jaar handtekeningen verzamelen. Met als doel dat consumenten straks het vertrouwen kunnen hebben dat de kleding die ze kopen gemaakt is door mensen die kunnen leven van hun loon.
Voor meer informatie over het initiatief en ondertekenen: www.goodclothesfairpay.eu
