Natuur & Milieu (duurzame partner van ASN Bank) trekt wederom bij de overheid aan de bel over de kwaliteit van kleine wateren in Nederland. Slechts 22% van die sloten, vennen, kanalen en plassen heeft een goede kwaliteit. Het merendeel (78%) van de gemeten wateren scoort matig of slecht. Er zijn weinig waterplanten of waterdiertjes of te veel meststoffen.

foto: Pim Geerts / Natuur & Milieu

Deze nieuwe metingen bevestigen de trend: al voor het vijfde jaar op rij zijn de resultaten uit dit onderzoek vrijwel onveranderd slecht. Het project Vang de watermonsters wordt georganiseerd door Natuur & Milieu, ASN Bank, het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), een aantal lokale Hoogheemraadschappen en de Nederlandse Waterschapsbank. Al deze partijen vragen de komende tijd met klem om een gezamenlijke aanpak van de bronnen van vervuiling onder de regie van de Rijksoverheid.

Hoogste aantal metingen

Aan Vang de Watermonsters werkten dit jaar 772 vrijwilligers mee. Samen namen ze watermonsters van ruim 3200 kleine wateren. Dit was het hoogste aantal metingen sinds de start van het burgeronderzoek. Het onderzoek vond voor het 5^e jaar op rij plaats en ook dit jaar riepen we onze klanten op om mee te doen aan het onderzoek.   

'Het gaat echt de verkeerde kant op'

De burgermetingen van de afgelopen vijf jaar bevestigen dat de waterkwaliteit van de Nederlandse kleine wateren langdurig onder druk staat, concludeert het NIOO-KNAW. De biodiversiteit in en rondom de Nederlandse kleine wateren komt hierdoor in de knel. Dit heeft een wisselwerking met de waterkwaliteit: een rijkere diversiteit aan planten en dieren kan bijdragen aan goede waterkwaliteit.

Rob van Tilburg, directeur programma’s van Natuur & Milieu: “Het is alarmerend dat we jaar op jaar vaststellen dat slechts 1 op de 5 kleine wateren in orde is. Het gaat echt de verkeerde kant op. Het is tijd voor actie om te zorgen dat onze vennen, sloten en plassen weer een gezonde plek met schoon water, planten en dieren worden. Dit is ook noodzakelijk om de doelen voor de Kader Richtlijn Water die in 2027 al voor de deur staan te gaan halen.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Josien van Cappelle, bestuurder van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard: “Het is mooi om te zien dat zoveel mensen enthousiast meehelpen om de kwaliteit van kleine wateren te meten. Hun betrokkenheid en inzet kan als voorbeeld worden gezien. De verbetering van waterkwaliteit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel industrie, (agrarische) bedrijven en waterbeheerders onder regie van de Rijksoverheid. Aanpak bij de bron is daarbij essentieel.”

Concrete maatregelen

Natuur & Milieu zou graag zien dat de landelijke overheid het lef gaat tonen om concrete maatregelen te nemen om de waterkwaliteit versneld te gaan verbeteren. Van Tilburg: “Dat kan bijvoorbeeld zijn het aanscherpen van de vergunningen voor chemische lozingen van industriële bedrijven. En een norm voor het maximaal aantal dieren per hectare landbouwgrond, zodat we het mestoverschot verlagen en mest niet meer uitspoelt naar het water. Het is hoe dan ook tijd dat de Rijksoverheid betere grenzen en normen stelt om de wateren van Nederland te beschermen en gezond te gaan maken.”

ASN Bank steunt oproep Natuur & Milieu

Een goede waterkwaliteit is noodzakelijk voor de biodiversiteit volgens Roel Nozeman, expert Biodiversiteit bij ASN Bank. Om onze gezondheid en de Nederlandse wateren te beschermen moeten er maatregelen getroffen worden. De Europese Unie heeft richtlijnen opgesteld waaraan Nederland moet voldoen. Het beleid dat de afgelopen jaren is gevoerd, blijkt niet effectief genoeg. Daarom steunt ASN Bank deze nieuwe oproep van Natuur & Milieu.

Download het volledige onderzoek (pdf, 6 november 2023) van Natuur en Milieu.