Dit opiniestuk is op 9 december gepubliceerd in het financieele dagblad
In de opzet van de taxonomie is bepaald dat de vraag of activiteiten duurzaam zijn, wordt beantwoord langs objectieve, wetenschappelijke maatstaven. Economische activiteiten moeten daarbij passen binnen de mondiale doelstelling van een maximale temperatuurstijging van 1.5°C. In de volgende stap worden de criteria uitgebreid. Een activiteit die als duurzaam op de lijst staat, mag dan ook niet leiden tot schade op het terrein van water, biodiversiteit en mensenrechten. Bovendien moet de activiteit vervuiling voorkomen en moet er sprake zijn van circulair ondernemen.
De taxonomie gaat dus niet over de vraag waar wel of niet in geïnvesteerd mag worden. Lidstaten blijven vrij om hun eigen energiemix te kiezen. De taxonomie is bedoeld om particuliere klanten duidelijk te maken wat een groene investering is, en wat niet. Het enige voordeel voor de activiteiten zelf (naast helderheid voor de duurzame belegger) is dat ze mogelijk net wat voordeliger aan financiering komen. Dat zou dan ook de stimulans moeten zijn om deze activiteiten makkelijker en sneller te realiseren dan niet-groene alternatieven.
Verschillende lidstaten oefenen nu druk uit om toepassing van aardgas en kernenergie als ‘groen’ te labelen. Daarmee wordt van het objectief-wetenschappelijke karakter van de taxonomie afgestapt. De Europese Commissie heeft in de uitwerking van de taxonomie namelijk vastgelegd dat op basis van wetenschappelijke inzichten aardgas en kernenergie geen groene investeringen zijn. Besluiten de lidstaten nu anders, dan ontstaat een politiek gestuurde taxonomie die ernstig afbreuk doet aan het doel van transparantie in de markt voor financieringen. Het doet bovendien vrezen voor de volgende stappen bij de uitwerking van de taxonomie voor genoemde andere thema’s. Over de plaats van aardgas en kernenergie in de transitie naar een duurzame, CO2-vrije economie zou in principe niet moeten worden besloten in het kader van de taxonomie. Het toelaten van deze activiteiten kan niet zonder de gestelde criteria voor groene economische activiteiten geweld aan te doen.
Als compromis is denkbaar dat er een aparte transitie-taxonomie wordt ontwikkeld, een richting die Spanje voorstelt. In elk geval moet de EU kiezen voor een taxonomie die recht doet aan transparantie, wetenschappelijke onderbouwing en zorgvuldigheid. Europa heeft de wereld leiderschap beloofd bij de aanpak van klimaatverandering. Het is tijd om dat hier te laten zien.
Bianca Tetteroo (Achmea), Jos Baeten (ASR Nederland), Jack Julicher (ASR Vermogensbeheer), Frank Kusse (Actiam), Bas Jan Blom (ASN Impact Investors), Arie Koornneef (ASN Bank), Jeroen Rijpkema (Triodos Bank), Dick van Ommeren (Triodos Investment Management), Martijn Gribnau (de Volksbank).
