Retourtje naar de toekomst: zo reizen we in 2050

De natuur en het klimaat waarschuwen ons met grote regelmaat dat we op een andere manier met de aarde moeten omgaan. Hittegolven, bosbranden, orkanen, overstromingen en andere klimaatrampen halen geregeld de voorpagina’s. Veel rampen zijn het gevolg van het veranderende klimaat. Om de hoeveelheid CO₂ in de dampkring te verkleinen - en zo de klimaatopwarming af te remmen - zijn er fundamentele veranderingen nodig in de manier waarop we in het Westen leven.

Van A naar B

In Nederland zijn we toch goed op weg? Je struikelt over de elektrische fietsen, het aantal elektrische auto’s neemt jaarlijks toe en onze treinen worden steeds voller. Piet Sprengers, duurzaamheidsexpert bij ASN Bank, nuanceert dit beeld: “Begin 2023 telde het CBS van alle personenauto’s bijvoorbeeld maar 11% met een stekker. Daarnaast is er een aanzienlijke groep die meerdere keren per jaar het vliegtuig neemt en gaat maar 6% van alle personenvervoerskilometers met het openbaar vervoer (OV). Met ons personenvervoer en vrachtvervoer moeten we de komende decennia dus nog wel wat slagen maken.” Per vervoermiddel schetst Piet hoe de situatie in 2050 voor zich ziet.

Auto

“Woon je in 2050 in een stad dan kun je kiezen tussen een elektrische deelauto of een eigen elektrische auto. Hoe kleiner de auto, hoe minder parkeerkosten. Ook rijden er openbare en zelfrijdende auto’s waar je maar hoeft in te stappen en te zeggen waar je naar toe wilt. Buiten de steden zal de eigen auto favoriet zijn hoewel het aanbod van deelauto’s ook daar fors is en automatisch op afroep kan komen voorrijden. Op vakantie gaan met een elektrische auto kent geen beperkingen meer. In de winter is Zuid-Europa de bestemming, in de zomer vooral Scandinavië. Opladen gaat sneller dan het bestellen van een kopje koffie. Bovendien is de stroom in heel Europa groen omdat deze nergens meer wordt opgewekt met fossiele grondstoffen.”

“Rijden we in 2050 massaal op waterstof? Er zijn nu nog wel autoproducenten die het proberen. Maar de elektrische auto heeft de race gewonnen. Zeker omdat de accu’s de komende tijd nog kleiner worden, veiliger en meer capaciteit hebben. Schaarse grondstoffen zijn vervangen door veel voorkomende grondstoffen. Zelfs bij het vrachtvervoer is elektrisch vandaag de dag al aanzienlijk populairder dan waterstof. Overigens is elektrisch rijden maar een deeloplossing. Fijnstof en ruimtegebruik, files en grondstoffenschaarste zullen de auto blijven plagen. Ruim een kwart van de huishoudens heeft nu, in 2023, geen auto. Dat aantal zal in 2050 verder toenemen door meer en toegankelijker OV en thuiswerken.”

Trein, bus, metro en tram

“Na helemaal niet reizen, is het OV verreweg de duurzaamste manier van transport. Niet alleen in de stedelijke gebieden maar ook in meer landelijke gebieden zal het OV een groter aandeel krijgen in het vervoer. In 2050 zijn de trein maar ook de elektrische bus, tram of metro de beste opties om op je werk te komen of om naar het theater te gaan. Wachttijden in de spits zijn beperkt doordat elke 10 minuten een transportmiddel verschijnt. Openbaar vervoer is ook nog eens zeer voordelig. Voor langere afstanden binnen Nederland maar ook voor een vakantie in Europa is de trein de standaard. Dit is te danken aan het verbeterde comfort en de aanleg van nieuwe hogesnelheidslijnen. Ook het kopen van een Europees treinticket is dan een kwestie van een paar kliks op je mobiel.”

Elektrische fiets

“De opmars van de elektrische fiets en e-bakfiets was en is niet te stoppen. In 2050 is de infrastructuur verbeterd dankzij de aanleg van nieuwe, brede met zonnepanelen overkapte fietssnelwegen. Je fiets meenemen in de trein? Ook dat zal eenvoudig zijn met de speciale fietswagons. Vergeet na je rit in de trein niet je helm weer op te zetten. Die is voor alle fietsers verplicht want fietsveiligheid is een belangrijk thema. Een gebrek aan veiligheid betekende decennia eerder al het einde van de fietsstep in drukke stadscentra. Daar zijn we meer gaan lopen. Vooral om onze dagelijkse portie beweging te krijgen.”

Varen

“Varen is hip en het summum van ‘slow-travel’. De walmende cruiseschepen hebben afgedaan. Grote schepen met zeilen en waterstofmotoren combineren vracht met personenvervoer. En andersom zijn vrachtschepen ingericht op personenvervoer met luxe voorzieningen voor de slow-vakantieganger.”

Vliegen

“Gevlogen wordt er binnen Europa nog nauwelijks en alleen elektrisch met de modernste lichtgewicht accu’s. De vliegreis is te duur geworden voor stedentrips in Europa. Daarvoor is de trein de nieuwe standaard. Ook omdat de trein veel meer ruimte en comfort biedt dan het vliegtuig. Voor vakanties naar verre continenten is het vliegtuig nog steeds nummer 1, maar door de hoge prijzen wordt er aanzienlijk minder gevlogen. Vliegen op groene waterstof is nog steeds in ontwikkeling. De Hyperloop lijkt hét alternatief te gaan vormen voor het vliegverkeer op de langere afstanden. De eerste lange afstandsverbindingen over land en door de zee zijn aangelegd.”

Transport en mobiliteitsbeleid

Mobiliteit en transport dragen bij aan de kwaliteit van leven. De huidige, grote mobiliteit gaat echter vaak ten koste van de kwaliteit van leven. Daarom heeft ASN Bank geformuleerd welke vormen van vervoer volgens ons passen in een duurzame samenleving, en onder welke voorwaarden.