Op 1 februari 2024 kwamen een kleine 300 beleggers naar het Spoorwegmuseum in Utrecht. Daar konden ze onder meer luisteren naar Mark van Baal van Follow this. Foto: Michel Porro

Ruim een jaar geleden deden we voor de eerste keer een steekproef naar de beleggingen van zich duurzaam noemende beleggingsfondsen. Onze conclusie: veel beleggingsfondsen beleggen in bedrijven die de duurzame onderzoekers van ASN Bank juist hebben afgekeurd. Bijvoorbeeld oliegigant Exxon Mobil.

Ook onderzoeksjournalisten kritisch op duurzame beleggingsfondsen

Ongeveer in dezelfde tijd publiceerden onderzoeksjournalisten van Investico en Follow the money de resultaten van een grootschalig onderzoek naar Europese duurzame beleggingsfondsen. Van de 838 duurzame fondsen bleek bijna de helft (388 om precies te zijn) in olie & gas of in luchtvaart te beleggen. Het nieuws werd door grote Europese media opgepikt.

We waren benieuwd of fondsbeheerders hun portefeuilles in de afgelopen twaalf maanden hadden vergroend. Daarom deden we in december 2023 een tweede steekproef. De uitkomsten waren teleurstellend. We ontdekten dat maar liefst 11 van de 21 onderzochte fondsen direct of indirect nog steeds in de olie- en gassector investeren. We kwamen beleggingen tegen in bijvoorbeeld in olie- en gasbedrijven maar ook , in bedrijven die benzineauto’s fabriceren, in bedrijven uit de de luchtvaartindustrie en in cruiseschiprederijen.

Om welke 11 fondsen gaat het?

Misschien verwacht je van ons nu een lijstje met namen van de niet-zo-groene duurzame beleggingsfondsen. Die gaan we niet geven. Directeur Arie Koornneef legt uit: “Het is niet ons doel om andere fondsen zwart te maken. Het was ons met deze steekproef eigenlijk maar om één ding te doen: laten zien dat het voor fondsbeleggers nog steeds erg moeilijk is om een duurzame keuze te maken.”

Arie Koornneef tegen Aniek Moonen: Het kwade levert meteen resultaat, het goede vraagt geduld, hoorde ik laatst iemand zeggen.’ Foto: Michel Porro

Objectieve duurzaamheidscriteria ontbreken

Van een duurzaam beleggingsfonds mag je verwachten dat het open is over zijn beleggingen. Tenminste dat zou je verwachten. In de praktijk valt dit dus tegen. Piet Sprengers, duurzaamheidsstrateeg bij ASN Bank, is voorstander van objectieve criteria om duurzame beleggingsfondsen te kunnen rangschikken: “Omdat die nu ontbreken is het voor beleggers lastig te zien hoe duurzaam een fonds écht is. Je moet fondsbeheerders bijna op hun blauwe ogen geloven.“

Piet Sprengers legde in het Spoorwegmuseum uit waarom hij al lang niet meer gelooft in de groene intenties van grote olie- en gasbedrijven. Foto: Michel Porro

We vroegen het aan duurzame beleggers

Het klimaat speelt voor twee derde van de beleggers een belangrijke of doorslaggevende rol bij hun keuze om duurzaam te beleggen, blijkt uit onderzoek van IPSOS in opdracht van de Volksbank (ASN Bank is onderdeel van de Volksbank). Ook geeft de helft van de duurzame beleggers aan dat zij zich misleid zouden voelen als blijkt dat een duurzaam fonds in de fossiele industrie zou beleggen.

Wil je weten of jouw duurzame fonds fossiel belegt?

• Ga naar de website van de aanbieder van je duurzame beleggingsfonds.
• Bekijk de maandupdate of factsheet van je fonds.
• Kijk in de Top 10 grootste beleggingen en check of er een bedrijf als Exxon Mobil of Shell tussen staat.
• Niets te zien? Check ook nog even het sectorallocatieoverzicht.
• Staat daar Energie tussen? Dan gaat het vaak om beleggingen in olie-& gasindustrie.
• Goed om te weten, groene-energiebedrijven (bijvoorbeeld windmolenproducenten) staan vaak onder IT of Industrials.

Beleg je in een ASN Beleggingsfonds?

Staat er ASN voor je beleggingsfonds dan kun je erop vertrouwen dat je niet in een fossiel bedrijf belegt. In het duurzaamheidsbeleid (dat geldt voor ASN Beleggingsfondsen én voor leningen die ASN Bank verstrekt) staat namelijk dat er niet wordt geïnvesteerd in olie- en gasbedrijven, de luchtvaartindustrie, de auto- en de scheepvaartindustrie.

Met beleggen loop je risico en maak je kosten. Je kunt je inleg of deel daarvan verliezen. Dit artikel mag niet worden aangemerkt als beleggingsadvies.

Meer weten?

Is je beleggingsfonds echt duurzaam? (webinar van 60 minuten met journalist van Investico)