In El Salvador zijn het voornamelijk familiebedrijven die koffie verbouwen. Boerenfamilies die generaties lang ervaring hebben met het verbouwen van koffieplanten, het plukken van koffiebessen en het bewerken tot koffieboon. Deze families weten als geen ander wat de natuur nodig heeft om ook toekomstige generaties koffieboeren een goed bestaan te kunnen bieden.
Boslandbouw
Het familiebedrijf van Menéndez omvat inmiddels een groot deel van de koffieketen: van de 255 hectare bosgrond op acht boerderijen tot de verwerking van de oogst van koffiebes naar koffieboon in een eigen moderne fabriek, de beneficio Piedra Grande. Een deel van de bonen wordt zelf gebrand en lokaal onder eigen merk verkocht. Het grootste deel gaat als ongebrande bonen in balen van bijna 50 kilo naar het buitenland. De bonen van Casal zijn gewild, vanwege de smaak en de duurzame aanpak van het bedrijf. Steeds meer klanten raken bekend met de voordelen van ‘boskoffie’ ten opzichte van laag gelegen koffieplantages in de zon.
Biodiversiteit beschermd
Het koffiebos legt CO2 vast en beschermt de biodiversiteit. Kunstmest is overbodig dankzij het onaangetaste ecologische ecosysteem. Daar scharrelen talloze vogelsoorten, reptielen, kleine zoogdieren en insecten rond tussen de inheemse boomsoorten. Maar de grootste bijdrage aan de natuur leveren de met bomen omringde koffieplanten aan het grondwaterbeheer. Het bos voorkomt bodemerosie en laat natuurlijke plekken in stand waar water zich kan verzamelen. Met zijn rijke humuslaag vormt het ook nog eens een natuurlijk filter dat regenwater zuivert.
El Salvador bestaat nog maar voor minder dan 13 procent uit bossen, en slechts een klein deel daarvan is oerwoud. Doordat koffieboeren als Casal met hun boslandbouw een goed rendement halen uit het bewaken van de biodiversiteit, zijn ze een fantastische buffer tegen verdere ontbossing. En dat maakt El Salvador (nummer 20 op de lijst met koffieboon producerende landen) een bijzonder koffieland tussen zijn Latijns-Amerikaanse concurrenten: de meeste koffie die er wordt verbouwd, groeit in de schaduw.
Buffer voor het tropisch woud
Ook een deel van de percelen van Casal fungeert letterlijk als beschermende zone voor de natuur. Ze grenzen aan het natuurreservaat en nationaal park El Imposible, waar 500 vogelsoorten in een bedreigd tropisch droog woud leven. Rond de 80 procent van het Salvadorese oerwoud is op een vergelijkbare manier omgeven door boslandbouw.
Casal verbouwt zijn koffie op een redelijk grote hoogte van tussen de 1300 en 1700 meter. Dat zorgt ervoor dat de bonen zich langzamer ontwikkelen tot de specifieke smaken waar kenners naar op zoek zijn. Dat, gevoegd bij het oog voor duurzaamheid en goed werkgeverschap voor de 200 mensen die de familie Menéndez in het hoogseizoen van inkomen voorziet, zorgt ervoor dat Casal zijn koffie als premium product kan vermarkten. Menéndez belooft bovendien dat zijn koffie traceerbaar is, van de boom tot het koffiekopje.
Hergebruik van warmte
Voor de investeringen in installaties en nieuwe aanplant zocht Menéndez financiering bij een plaatselijke bank (Banco Hypothecario), een partner van eco.business Fund. Dit Duitse impactinvesteringsfonds is weer een van de beleggingen van het ASN Biodiversiteitsfonds. Het eco.business Fund richt zich op bedrijven die bij de productie van voedsel rekening houden met het behoud van biodiversiteit en het tegengaan van klimaatopwarming. Het fonds investeert niet rechtstreeks in dit soort bedrijven maar verstrekt leningen aan lokale organisaties die op hun beurt het geld weer uitlenen aan projecten en bedrijven die passen bij de biodiversiteitsdoelstellingen. Sinds de start in 2014 groeide de portefeuille naar een portfolio met een waarde van ruim 739 miljoen euro in 2023.
Schoonste fabriek
Dankzij de financiering van Banco Hypothecario (mogelijk gemaakt door het eco.business Fund) kon Menéndez alle investeringen doen om klaar te zijn voor internationale expansie. In een interview op YouTube vertelt hij trots hoe inkopers van de beste koffie uit de VS, Zweden en Engeland hem weten te vinden. ‘Dit is nu de schoonste fabriek van El Salvador horen we van de klanten die onze fabriek bezoeken.’
Menéndez leert Salvadorianen wat kwaliteitskoffie is, niet alleen qua smaak maar ook qua productie. ‘We behandelen de natuurgebieden met respect. Omdat het hier maar zes maanden per jaar regent, hebben we de bossen nodig. Voor onze koffie, maar ook voor de drinkwatervoorziening van al mijn landgenoten. Het is extreem belangrijk dat we zoveel mogelijk bos weten te behouden.’
| Welk geld: ASN Biodiversiteitsfonds |
| Hoeveel: ruim 2,1 miljoen euro (investering wordt geleidelijk uitgebreid) |
| Projecten: ruim 25 financiële partners in 10 Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse landen |
| Status: gestart in 2014 |
| Doel: via financieringen in bosbouw en akkerbouw de biodiversiteit beschermen |
| Impact: sinds de oprichting heeft het eco.business Fund de biodiversiteit van 430.000 hectare bos en akkers beschermd |
