Gamechanger Tesla past niet in duurzame portefeuille

1 februari 2025 | Er rijden steeds meer elektrische auto’s in Nederland. Wij zijn voorstander van elektrisch rijden maar tegelijkertijd is er in de ASN-fondsen sinds 2018 geen plaats voor Tesla. Wat waren toen de overwegingen? Je leest het in deze reconstructie.

51492x bekeken

Tesla staat in Nederland al jarenlang bovenaan in de lijst met bestverkochte elektrische auto's. Toch was het in 2012 maar de vraag of Tesla een serieus alternatief zou zijn voor auto’s op fossiele brandstoffen. Van de Roadster, het allereerste model dat Tesla aan het publiek verkocht, kwamen er maar 27 naar Nederland en hij kostte een ton. Tussen 2008 en 2012 produceerde Tesla er in totaal 2.400 van.

We maken niet een elektrische auto voor de massa maar voor liefhebbers van sportauto's. Dat was de gewaagde strategie van Tesla bij de lancering van het eerste model. ‘Een start-up die voor het eerst een auto maakt, heeft nu eenmaal hoge kosten. Omdat er geen schaalvoordelen zijn, is de prijs aan de hoge kant’, zei Elon Musk op zijn Tesla-blog. De twee Tesla-oprichters (Martin Eberhard en Marc Tarpenning) prezen Musk jaren later voor deze gewaagde beslissing in een video-interview op CNBC.

Hoe groot is Tesla ?

Na de Roadster (introductie in de VS in 2005) volgden Tesla S (2010), Tesla X (2015), Tesla 3 (2017) en Tesla Y (2021) . Wereldwijd populaire modellen die in steeds grotere series werden geproduceerd. Tesla groeide met deze modellen uit tot de grootste elektrische-autofabrikant van de wereld. Het Chinese BYD wist het Amerikaanse bedrijf qua productie in 2024 echter in te halen.

De kans dat je in Nederland een Tesla Roadster tegenkomt is niet groot, er zijn er minder dan 30 van geïmporteerd. | Foto: Joachim Kohler Bremen CC BY-SA 4.0

Beleggen in de de auto-industrie, kan dat?

Hoe kijkt ASN Bank als bank die zich inspant voor verduurzaming van de samenleving naar de autoindustrie? In ons duurzaamheidsbeleid voor de transportsector (‘transportbeleid’) is te lezen dat we niet investeren in fabrikanten van auto’s die rijden op fossiele brandstoffen. Ook niet in autobedrijven die bijvoorbeeld 40% brandstofauto’s en 60% elektrische auto’s produceren.


Voor de komst van Tesla waren er in de wereld geen beursgenoteerde autofabrikanten die alleen elektrische auto’s produceerden. We volgden de opkomst van Tesla daarom met grote interesse. Na een positief advies van onze duurzaamheidsonderzoekers besloot de fondsbeheerder van het grootste ASN-beleggingsfonds in 2016 aandelen Tesla te kopen.

Hoe groter Tesla groeide, hoe meer negatieve berichten over Elon Musk en Tesla naar buiten kwamen. We konden onze ogen moeilijk sluiten voor de soms onveilige arbeidsomstandigheden, de hoge werkdruk, het gebrekkige milieubeleid en het buiten de deur houden van vakbonden. Aan het einde van 2018 viel het besluit om Tesla uit de lijst met goedgekeurde aandelen te verwijderen.

Tesla uitsluiten was moeilijke beslissing

Mariëtta Smid, een van de leden van het ASN investeringscomité van ASN Impact Investors, weet nog goed hoe moeilijk die beslissing in 2018 was. ‘Zonder Tesla was de populariteit van de elektrische auto nu waarschijnlijk niet zo groot geweest. Tesla heeft de gevestigde automerken laten zien dat het haalbaar is om een elektrische auto te ontwerpen en naar de markt te brengen.

Je ziet nu dat de grote merken volgen. Gamechangers als Tesla zijn belangrijk voor duurzame vernieuwing. Maar voor mij staat voorop dat een bedrijf in haar kern ook duurzaam moet zijn. En als je met je werknemers omgaat zoals Tesla dat doet, dan valt dat niet onder duurzaamheid.’

Wat waren de argumenten om eind 2018 de ‘stekker uit Tesla te trekken’? De belangrijkste reden was de manier waarop Musk met zijn personeel omging. Uit berichten in betrouwbare media bleek dat er regelmatig ongelukken plaatsvonden in de fabriekshallen waar de auto’s werden gebouwd. Daarnaast deed het bedrijf hard zijn best om de vakbonden buiten de deur te houden en paste het milieubeleid op een A4-tje.

Wie is Elon Musk?

Elon Musk werd op 28 juni 1971 in de Zuid-Afrikaanse stad Pretoria geboren. Zijn moeder was een Canadees fotomodel, zijn vader een Zuid-Afrikaanse aannemer die op zijn 30e miljonair werd. Elon is de oudste van drie kinderen. Dat het ventje veel in zijn mars had bleek al in zijn jeugd. Op zijn 10e kocht hij zijn eerste computer en twee jaar later verkocht hij zijn eerste, zelf-geprogrammeerde, computergame.

Op zijn 17e verliet Musk Zuid-Afrika om aan de Universiteit van Pennsylvania natuur- en bedrijfskunde te studeren. De beslissing om zijn ondernemersdrift aan internet te koppelen legde hem geen windeieren. Bij zijn eerste (een publicatietool voor internet) en zijn tweede bedrijf (PayPal) liet hij zich tegen vorstelijke bedragen uitkopen

Nu had hij eindelijk geld voor zijn grote droom: een ruimtependelbedrijfje naar de maan, Mars en andere planeten. Een ruimtevaartpassie die hij deelt met Jeff Bezos, oprichter van Amazon en zijn directe concurrent in de lijst met ’s werelds rijkste mannen.

Elon Musk, Foto: JD Lasica


En Tesla dan? Dit bedrijf was in 2003 zonder Musk opgericht maar trok al wel vrij snel zijn aandacht. Hij werd de grootste financier en dacht mee met de twee oprichters. In 2008 vond hij het tijd om gas te geven met Tesla: hij wees de heren de deur en werd zelf CEO.

In 2024 en 2025 is het imago van Musk er niet beter op geworden. Hij was een van de grootste financiers van de politieke campagne van Donald Trump, bemoeit zich steeds vaker met Europese politiek en kiest daarbij regelmatig de kant van radicaal rechtse partijen.

Goedgekeurd/Afgekeurd

In deze rubriek staan we stil bij bedrijven die zijn goed- of afgekeurd. Bedrijven die zijn goedgekeurd krijgen een plekje in het ASN Beleggingsuniversum, een lijst met meer dan 300 bedrijven.

Goedkeuren en afkeuren van bedrijven, doet ASN Bank dat zelf?

Beginnen met beleggen?

Dat kan bij ASN Bank. Wij helpen je graag op weg.
Lees hier meer over beginnen met beleggen.

Let op: Met beleggen loop je risico en maak je kosten. Je kunt je inleg of een deel daarvan verliezen.

Dit artikel gepubliceerd op 30 september 2022 en op 1 februari 2025 geactualiseerd. Tekst: Iwan Oving

Delen op:

Dit vind je misschien ook interessant