Maar de biodiversiteit staat onder druk. Doordat we met steeds meer mensen zijn en meer grondstoffen gebruiken dan de planeet ons jaarlijks kan leveren, putten we de aarde uit. Daardoor raken ecosystemen uit balans en worden duizenden planten- en diersoorten met uitsterven bedreigd. Als we niets doen, voorspellen wetenschappers dat er de komende decennia 1 miljoen soorten kunnen uitsterven. Dat is een bedreiging voor onze welvaart en ons welzijn. Daarom zet ASN Bank zich in voor behoud, bescherming en herstel van de biodiversiteit. We leggen je graag uit hoe.
Foto: Cam James via Unsplash
Investeren in een rijke natuur
We willen verder biodiversiteitsverlies voorkomen en bijdragen aan een veerkrachtige natuur. Als eerste bank ter wereld stelden we onszelf daarom een uitdagend doel: in 2030 hebben onze beleggingen en financieringen een netto positief effect op biodiversiteit. Dit doen we, samen met ASN Impact Investors - die de duurzame ASN beleggingsfondsen beheert - door alleen geld te investeren in bedrijven, landen en projecten die ook rekening houden met de biodiversiteit. Denk bijvoorbeeld aan projecten waarbij duurzame energieopwekking en biodiversiteitsherstel samengaan, of aan bedrijven die ontbossing of verspilling van grondstoffen zo veel mogelijk voorkomen.
Om de effecten van onze inspanningen te meten, ontwikkelden we een meetmethode en werken we samen met andere financiële instellingen om onze positieve impact te vergroten. Via het kennisplatform Partnership for Biodiversity Accounting Financials (PBAF) dat we mede hebben opgericht, ontwikkelen we een standaard om de impact van beleggingen, investeringen en leningen op biodiversiteit te meten én hierover te rapporteren.
Een rijke natuur is een levensvoorwaarde. Foto: Coralie Meurice via Unsplash
Waardoor wordt de biodiversiteit bedreigd?
Onze huidige manier van leven zet de biodiversiteit op verschillende manieren onder druk. Wat de grootste bedreigingen zijn en wat we er als bank aan doen, zetten we voor je op een rij. Wil je meer weten? Ons hele beleidsdocument vind je hier.
1. Landgebruik en degradatie van de natuur
Om alle mensen op aarde te voeden, hebben we landbouwgrond nodig. Vaak moet de natuur plaatsmaken voor de teelt van gewassen. Denk bijvoorbeeld aan de sojateelt voor veevoer in Brazilië, waar bossen, tropisch regenwoud en savannes plaatsmaken voor de productie van soja. In het Amazone-regenwoud wordt gemiddeld 6.000 km2 per jaar gekapt en dat heeft grote effecten op de natuurlijke leefomgeving van soorten. Om je een idee te geven hoe groot 6000 km2 is; 1 km2 staat gelijk aan 200 voetbalvelden en het totale gebied is groter dan de provincie Brabant.
Hetzelfde probleem zien we ook in andere landen bij de teelt van gewassen, zoals palmolie, koffie of cacao, maar ook in de vis- en veeteelt of in de bosbouw en papierindustrie. Hierdoor krimpen bijzondere ecosystemen, of gaan ze zelfs verloren.
Hoe we bedrijven beoordelen
Als we bedrijven beoordelen, onderzoeken we hoe ze omgaan met landgebruik. Wij verwachten van bedrijven dat ze zoveel mogelijk gebruik maken van bestaande landbouwgrond en daarmee de verandering van landgebruik voorkomen. Daarnaast kijken we ook hoe ze met grondstoffen en afval omgaan, of ze zijn aangesloten bij relevante en internationaal erkende keurmerken voor landbouwproducten en ontbossing tegengaan. Bedrijven die een negatief effect hebben op beschermde of erkende natuurgebieden en tropische regenwouden of oerbossen kappen, worden natuurlijk uitgesloten van het ASN Beleggingsuniversum. Net als bedrijven die actief zijn in gebieden met een unieke biodiversiteit.
ASN verwacht dat bedrijven geen bossen kappen of andere natuur vernietigen om plaats te maken voor landbouw. Foto: Robert Jones Pixabay
2.Klimaatverandering
Klimaatverandering leidt tot extremer weer en steeds grotere maatschappelijke problemen. En dat heeft ook effect op de biodiversiteit. De aarde warmt op door de uitstoot van broeikasgassen, waardoor ecosystemen veranderen. Op sommige plekken wordt het droger, op andere natter of warmer. Planten en dieren kunnen zich hieraan niet snel genoeg aanpassen met het risico dat ze uitsterven. Maar klimaatverandering zal ook volledige ecosystemen vernietigen. De kans is bijvoorbeeld groot dat koralen massaal zullen uitsterven. Dit komt doordat oceanen verzuren door de grote hoeveelheden CO2 wij uitstoten.
Hoe we bedrijven beoordelen
Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor al het leven op aarde. Daarom is het tegengaan van klimaatverandering een van de drie hoofdpijlers van ons duurzaamheidsbeleid. De ASN beleggingsfondsen investeren niet in de fossiele energiesector, maar ook niet in bedrijven die grote hoeveelheden broeikasgassen uitstoten. Voorbeelden van dit soort bedrijven zijn de cementindustrie, de luchtvaart, of bedrijven die bijdragen aan ontbossing. In ons beleidsdocument klimaat gaan we hier dieper op in.
3.Invasieve - en uitheemse soorten
In een ecosysteem is er een balans tussen alle verschillende soorten die in dat systeem thuishoren. We noemen dat inheemse soorten. Als er invasieve en uitheemse soorten in een ecosysteem terechtkomen, dan kunnen zij een bedreiging vormen voor inheemse planten en dieren. Ze kunnen andere soorten onderdrukken, of opeten, maar ze kunnen ook ziektes met zich meebrengen waar de inheemse soorten niet tegen kunnen. Hierdoor verstoren ze het evenwicht, of nemen ze zelfs hele gebieden over.
Hoe we bedrijven beoordelen
Transportbedrijven, de toerismesector, maar ook tuincentra kunnen een bedreiging vormen voor inheemse soorten. Bij bedrijven die in deze sectoren actief zijn, letten we op de manier waarop zij met deze risico’s omgaan en hoe ze de introductie van invasieve soorten voorkomen. In de praktijk komen we dit soort bedrijven echter maar weinig tegen. Ze zijn vaak actief in sectoren die ook andere duurzaamheidsrisico’s met zich meebrengen en daarom geen plek krijgen in een van de ASN beleggingsfondsen.
De rode Amerikaanse rivierkreeft is een invasieve exoot in Nederland. Foto: Wikimedia
4. Overexploitatie
Overexploitatie betekent dat we natuurlijke grondstoffen of hulpbronnen met een hogere snelheid verbruiken, dan de aarde op een natuurlijke wijze kan regenereren. Met overexploitatie putten we de aarde uit en brengen we heel veel verschillende soorten - en zelf complete ecosystemen - in gevaar. Er komt namelijk een moment dat een heel ecosysteem niet meer in staat is om het evenwicht te herstellen. De belangrijkste vormen van overexploitatie zijn overbevissing, overmatige jacht op wilde dieren, overmatig gebruik van water, overbegrazing, het uitputten van landbouwgrond en de kap van bomen.
Hoe we bedrijven beoordelen
Bedrijven waar de ASN beleggingsfondsen in investeren moeten zorgvuldig omgaan met natuurlijke hulpbronnen. En zich erop richten niet meer te gebruiken dan ze nodig hebben om daarmee overexploitatie te voorkomen. Vooral circulair ondernemen, waarbij bedrijven bewuster en minder grondstoffen gebruiken en voor wie afval een grondstof is, stimuleren we. We verwachten ook van bedrijven dat ze gebruik maken van zogenaamde rode lijsten die per land aangeven welke soorten bedreigd worden, en deze soorten niet verder in gevaar brengen.
Van de bedrijven die actief zijn in de bos- of landbouw verwachten we dat ze een FSC (Forest Stewardship Council) keurmerk hebben. Niet-duurzame landbouw, bosbouw en visserij zijn uitgesloten van de ASN beleggingsfondsen. Dit geldt ook voor bedrijven die te veel water gebruiken in gebieden die kampen met droogte en daarmee bijdragen aan een tekort aan drinkwater voor steeds meer mensen op de wereld.
ASN verwacht van bedrijven dat ze geen schadelijke stoffen in de natuur lozen. Foto: Szabolcs Molnar via Pixabay
5. Vervuiling
Vervuiling vormt een bedreiging voor soorten en ecosystemen. Denk daarbij aan bedrijven die organische en chemische stoffen, of grote hoeveelheden afvalwater, lozen in rivieren en oceanen. Om een voorbeeld te geven: de textielindustrie veroorzaakt ongeveer 20% van de wereldwijde vervuiling van rivierwater door het gebruik van bijvoorbeeld verf, lijm of stijfsel. Dit kan ertoe leiden dat het leven in deze wateren verdwijnt.
Hoe we bedrijven beoordelen
Bedrijven waar de ASN beleggingsfondsen in investeren, maken zich niet schuldig aan vervuiling van ecosystemen. We verwachten dat ze op een verantwoorde manier met hun afval omgaan. Mochten ze schadelijk afval hebben, dan moeten ze dat volgens internationaal afgesproken richtlijnen verwerken.
Wat kun jij doen voor de natuur?
Ook thuis kun je de biodiversiteit een handje helpen door te investeren in een rijke natuur. We zetten een 7 tips voor je op een rij.
- Zet je balkon of tuin vol met vlinder- en bij-vriendelijke planten. Kies dan vooral voor biologisch geteelde planten, bijvoorbeeld van Sprinklr. Bespoten planten doen helaas soms meer kwaad dan goed.
- Verwijder de tegels uit je tuin. Hierdoor wordt je tuin aantrekkelijker voor vogels, vlinders, bijen, egels en andere dieren. Extra voordeel: bij een flinke stortbui stroomt water makkelijk weg.
- Zet inheemse planten in je tuin of op je balkon. Juist de planten die oorspronkelijk in Nederland voorkomen, zijn belangrijk voor de biodiversiteit. Planten en insecten hebben zich eeuwenlang aan elkaar aangepast. Met een insectenhotel erbij zijn ze helemaal thuis!
- Leg een groen dak aan. Dat is niet alleen mooi en goed voor de biodiversiteit, maar heeft ook een waterbergende en isolerende werking. In veel gemeenten kun je bovendien subsidie voor een groen dak krijgen!
- Kies voor biologisch, lokale groenten en fruit en schoonmaakmiddelen zonder giftige stoffen.
- Eet ook minder - of helemaal geen - vlees. Eet je vis, kies dan voor vis met het MSC of ASC keurmerk.
- Stap over naar een duurzame bank. Hoe meer mensen dat doen, hoe groter de impact die we kunnen maken.
Meer informatie over biodiversiteit en tips over hoe jij ermee aan de slag kan, vind je op ons inspiratieplatform Vanaf Hier.
